| 1v
Kommentar Carmen Götz
Humboldt hat hier aus der
ersten Klasse der Tiere, den Säugetieren
(Mammalia), in Linnés
Systema naturae jene ausgezogen, als
deren Lebensraum Amerika
genannt ist. Auf der Amerikareise nutzte er nachweislich die
Ausgabe Linné/Gmelin
1788–1793 (vgl. Humboldt 2000, 386–387); die Auszüge stammen aus dem
Band I.1, 28–227, von der ersten Klasse fehlt hier nur die
Gattung Delphinus, was aber durch den Textverlust
(das mittlere Drittel der Seite ist ausgeschnitten) bedingt sein
könnte. Die Gattungen hat Humboldt einmal unterstrichen, einige
Arten zweimal. Bei letzteren handelt es sich um solche, die
gemäß Linné/Gmelin
1788–1793 ihren Lebensraum in der prospektiven
Zielregion der Reise haben (vgl. etwa littus Chilense,
Groenlandia
et Newfoundland, calidioribus regni
Mexicani,
Carthagenae
in America,
in California
reliquaque America
occidentali). Bei den mit Fragezeichen versehenen
Arten handelt es sich um solche, die erst neuerdings in Amerika
heimisch geworden sind (Neozoen). Vgl. hierzu die im Folgenden
angeführten Zitate.
[Schließen]Mammalia
americana
— Homo — Simia apedia. beelzebul. seniculus. paniscus. trepida. Fatuellus. apella. Capucina. sciurca. morta.
pithecia. Jacchus. oedipus. rosalia. argentata.
midas. Lemur bicolor.
Vespertilio spectrum. perspicillatus. hastatus.
soricinus. leporinus. lepturus. Bradypus
3dactylus. 2dactylus.
Myrmecophaga 2dactyla. jubata. 4dactyla.
Dasypus 3cinctus. 6cinctus. 7cinctus. 8cinctus. 9cinctus.
Trichechus
manatus. Phoca
ursina.
leonina. jubata. vitulina.
grönlandica.
hispida. cristata. barbata. pusilla.
Canis
familiaris (americanus).
lupus. mexicanus. thous. Lycaon. vulpes. alopex. cinereo-argenteus. virginianus. lagopus.
Felis. onca. pardalis. discolor. concolor.
tigrina. rufa. lynx. Viverra nasua. narica. vulpecula. quasje. putorius.
conepatl. mephitis. Zorilla. mapurito. vittata. caudivolvula. Mustela
lutris.
lutra. vison.
barbara. canadensis. martes. zibellina.
erminea.
quiqui —
Ursus americanus. meles (alba). labradorius. lotor.
luscus. gulo.
Didelphis marsupialis. philander. opossum. Cayo. pollin. murina. dorsigera. cancrivora.
brachyura. Talpa longicaudata. rubra. Sorex cristatus. aquaticus. surinamensis.
brasiliensis. Erinaceus inauris. Hystrix prehensilis. dorsata. Cavia paca. acuschy. agute. aperea. Cobaya.
Capybara. Castor fiber.
huidobrius. Mus coypus. zibethicus.
pilorides. Kommentar Carmen Götz
Linné/Gmelin
1788–1793, I.1, 128: Habitat in Persia et India, nunc etiam, boreali
parte excepta, in Europa, ex qua per naves in Africam et Americam delata esse fertur;
[…].
[Schließen]
rattus?
Kommentar Carmen Götz
Linne/Gmelin
1788–1793, I.1, 129: Habitat in domibus
Europae et
Asiae mediae, nunc
etiam Americae;
[…].
[Schließen]
musculus? cyanus. laniger. hudsonius. maulinus. Arctomys monax. empetra. pruinosa. Sciurus niger. vulpinus.
cinereus. hudsonius. carolinensis. flavus.
striatus. aestuans. variegatus. degus.
mexicanus. volucella. Lepus viscaccia. timidus. variabilis. americanus. minimus. brasiliensis. Camelus
llama.
huanacus. arcucanus. vicugna. paco. Moschus americanus. Cervus
alces. elaphus. tarandus. virginianus. mexicanus. Kommentar Carmen Götz
Humboldt hat hier
versehentlich zwei Artepitheta einer nachfolgenden Gattung
(Ovis) der vorausgehenden (Capra) zugeschrieben. Vgl. Linné/Gmelin
1788–1793, I.1, 200–201.
[Schließen]
Ovis
ammon. pudu.
Bos
taurus. americanus. moschatus. Equus bisulcus. Tapir
americanus.
Sus
tajassu. Monodon
monoceros.
Balaena
mysticetus.
physalus. boops. gibbosa. Physeter
macrocephalus
[...]
Mammifers(?) dont 198 appartiennent
[...]
ces(?) sont commun
[...]
tes(?), le vieux
[...] car le
[...]
et(?)
souris
… de
[...] soin en (?)
[...]
Kommentar Carmen Götz
Möglicherweise als Überrest
von ancient continent.
[Schließen]cien con
[...]
Erdbeben neue
Le 26 Mars 1812 tremblement de terre de Caraccas
Demandez
Kommentar Ulrike Leitner
Am 26. März 1812 ereignete
sich in Caracas ein
Erdbeben
der Stärke 7,7,
das Humboldt im zweiten Band der Relation
historique (Humboldt 1814–1825, II, 7–8) beschreibt. Hier
zitiert er Delpeche
1812. Delpeche hat im darauffolgenden Jahr darüber
auch publiziert (Delpeche
1813).
[Schließen]
Delpeche
Depuis Mai 1811 à Mai 1812 près de 200
secousses à
Saint Vincent.
Éruptions du Volcan de Kommentar Ulrike Leitner und Carmen Götz
Auf der Karibikinsel
Saint Vincent brach
1812 der Vulkan Soufrière
aus, im Vorfeld von lokalen Erdbeben begleitet. Vgl. ebenfalls
Humboldt
1814–1825, II, 7–8 sowie I, 316.
[Schließen]
Saint Vincent
(30 Avril) 1812
avant-dernière éruption de ce Volcan 1718.
bruit de l’éruption = décharge d’artillerie et plus fort à une grande distance de
l’île que dans l’île
même.
d’abord fumé,
puis flamme et éruption de gros morceaux
de pierre ponce. Cratère Foot: Fuß (Großbritannien), 900 Foot entsprechen 274,32 m900
piés
anglais de
profondeur
(?) et Statute Mile: Längenmaß (Großbritannien), 1 Statute Mile entsprechen 1,61 kmun mille
de diamètre. Lettre de Mr. Hamilton de Nevis
à S. J. Banks
lue à la
Société Royale,
noch
nicht gedrukt. Anmerkung des Autors
(am linken Rand)
Kommentar Ulrike Leitner und Carmen Götz
Humboldt bezieht sich
hier vermutlich auf ein ungedrucktes Manuskript Manuel Palacio Fajardos (Palacio Fajardo
1812).
Vgl. auch Humboldt
1814–1825, II, 10.
[Schließen]
mémoire de
Palacios
.
Kommentar Carmen Götz
Bibliothèque britannique
1813, 92–93: 11. Fév.
On lit une lettre de Mr. Hamilton de Nevis, au président. Elle renferme un
détail très-circonstancié de l’éruption de la soufrière dans
l’isle de St.
Vincent, en mai 1812. Ce volcan n’avoit pas
éprouvé d’éruption depuis l’an 1718. La dernière fut
précédée d’environ deux cents secousses de tremblement de
terre dans les douze mois qui s’écoulèrent, de mai 1811 à
l’époque de l’éruption. Le phénomène le plus remarquable
dont Mr. H. fait mention, est le bruit | des éruptions, qui
ressembloit tellement à des décharges alternatives de gros
canon et des mousquetterie, que le capitaine d’un vaisseau
de guerre, qui convoyoit une flotte de bâtimens marchands,
croyant qu’un corsaire avoit attaqué quelques-uns de ceux de
l’arrière, fit signal à la flotte de se serrer, et gouverna
vers le lieu d’où le bruit paroissoit venir. On remarqua
aussi, que le son étoit beaucoup plus fort à une grande
distance de l’isle que dans l’isle même; circonstance que
Mr. H. n’a point pu expliquer. Deux rivières furent
desséchées; et il sortit des volumes énormes de fumée
épaisse avant qu’on vît paroître aucune flamme à la bouche
du cratère; l’apparition de la flamme étoit accompagnée de
secousses successives de tremblement de terre, de roulemens
semblables au tonnerre, et de jets de gros fragmens de
pierre ponce, pendant huit heures sans interruption. Le
tremblement de terre mit à bas plusieurs édifices à
Kingston, et
plusieurs Nègres furent blessés dans les plantations par la
chute des pierres ponces. La soufrière appartient à une grande chaîne de
montagnes, qui passent par Nevis, et par d’autres isles de
cet archipel. Le cratère a un mille de diamètre, et environ
neuf cents pieds de profondeur. Vgl. auch Humboldt 1814–1825,
I, 316, wo Humboldt in Fußnote 2 auf einen Letter of M.
Hamilton to Sir
Joseph Banks,
1813 verweist, dort allerdings nur eine frühere
Publikation (Anderson
1785) anführt.
[Schließen]
Bibliothèque
britannique Mai 1813,
page 93.
Anmerkung des Autors
(am unteren Rand)
Voyez page précédente
Anmerkung des Autors
(am linken Rand)
Lies wichtig
Kommentar Carmen Götz
Vgl. Mitchill 1815,
281–307. Hierauf verweist Humboldt auch in einer Fußnote
seines Reiseberichts (Relation
historique); vgl. Humboldt
1814–1825, II, 5. Dieser, die Auswirkungen des
Erdbebens in Nordamerika betreffende Bericht ist
lediglich der erste einer Reihe von Beschreibungen dieses
Erdbebens in verschiedenen Regionen. Ihm folgen "The Leading
Facts relative to the Earthquakes which desolated Venezuela, in South America, in the months
of March and April, 1812." (Mitchill 1815a,
308–315) sowie „Description of the Volcano and Earthquake
which happened in the Island of St. Vincents on the 30th day of April,
1812.“ (Mitchill
1815b, 315–323).
[Schließen]Voyez Transactions
of Society of New
Yorck,
Tome I
Kommentar Carmen Götz
Vermutlich meint die
Erwähnung des Institut de
France, dass die Zeitschrift dort einsehbar
ist bzw. von Humboldt eingesehen wurde.
[Schließen](Institut
)
Anmerkung des Autors
(am linken Rand)
fast
wöchentlich
Erdbeben, deren center im Missipithal
zwischen
(?)
New Madrid
et Little Prairie
latitude
36°,
depuis
Décembre 1811 à
Décembre 1812 mardi(?)
vers le nord; au
United States
Saline au Nord de Cincinnati 2 Jahre lang täglich Stöße,
centre à part, pas senti
à Lieue: Längenmaß (Frankreich), 3 Lieue entsprechen 13,33 km3 lieues
de distance. Kommentar Ulrike Leitner
Drake beschreibt hier in
einer chronologischen Auflistung präzise alle Bewegungen vom
16. Dezember 1811 bis zum 12. Dezember 1813, mit besonders
häufigen Aktivitäten im Februar 1812. Vgl. Drake 1815,
233–244.
[Schließen]Drake,
View of
Cincinati,
page 232–238.
Die Erstellung der Datenbestände der edition humboldt digital ist ein fortlaufender Prozess. Umfang und Genauigkeit der Daten wachsen mit dem Voranschreiten des Vorhabens. Ergänzungen, Berichtigungen und Fehlermeldungen werden dankbar entgegengenommen. Bitte schreiben Sie an edition-humboldt@bbaw.de.
Zitierhinweis
Dieses Dokument als TEI-XML herunterladen Dokument: https://edition-humboldt.de/H0016412
Download
Kanonische URLDieser Link führt stets auf die aktuelle Version.
Folio: https://edition-humboldt.de/H0016412/1v